keurmerk

Dit deel van de expositie gaat over de uitvindingen die televisie uitzendingen mogelijk maken.

TECH038.JPG (45992 bytes)
Schematische voorstelling van de taakverdeling van het facilitair bedrijf van de NOS en de omroeporganisaties bij de totstandkoming van een radio- of televisieprogramma.

1 ontwerp, decorbouw, camera's, techniek, video.

2 rekwisieten, uitzenden, tv-studio's, reportagewagens, radiostudio's

3 belichting, fonotheek, koren, orkesten, geluidstechniek

4 omroep(st)er, regisseur, artiesten, programmamakers, programmapresentatie.

Foto uit het boek Hallo Hier Hilversum! 
van Huub Wijfjes. 

Beeldmenger van deN.O.S.

truc-beeldwissel 
Links op de schakeltafel zijn de bedieningsorganen van een aparte trucbeeldwissel geplaatst. 
Deze biedt de regisseur de mogelijkheid beeldovergangen via wipes te maken. Dit zal verderop in dit museum worden uitgewerkt. 

De uitgang van de truc-beeldwissel wordt als een bron via de bronkeuze-schakelaar opnieuw naar de beeldschakeltafel gevoerd.

Beeldmenger van de N.O.S.
Fader van de beeldmenger van de N.O.S.
Truc'fader' van de beeldmenger van de N.O.S.

Met de truc-fader, dit is de horizontaal geplaatste regelaar, kunnen de wipe-overgangen geregeld worden of kan de beeld-begrenzing worden ingesteld. 
Beeldovergangen via wipes kunnen ook automatisch geschieden door het indrukken van een extra
functieknop.

De snelheid van beeldwisseling is dan niet regelbaar. 
De beeldovergang wordt ingezet door een schakelcontact in het midden van de truc-fader. 
Bij sjabloon-toepassing heeft de truc-fader geen functie en moet in de rechter positie geplaatst worden.

Close-up van de beeldmenger van de N.O.S.

Principe trucbeeldwissel

Het principe is eenvoudig voor te stellen als een schakelaar. 
Als eis geldt dat de schakelaar supersnel tussen de beide ingangen kan wisselen. 
Voor een scherpe overgang tussen de deel-beelden moet de schakeltijd korter zijn dan de aftast-tijd tussen twee beeldelementjes. 
Dat is binnen O,1 miljoenste seconde! 

Dit kan alleen elektronisch, hetgeen inhoudt dat de bediening van de schakelaar afhankelijk is van een schakelsignaal. 
Is het schakel-signaal "zwart", dan is ingang-1 met de uitgang doorverbonden en als het schakel-signaal overeen komt met "wit" dan is ingang-2 gekozen. 

Ook het schakel-signaal voor de wipes wordt elektronisch opgewekt.
Een sjabloon-schakelsignaal kan afkomstig zijn van een camera, een film- of 'dia'-overdrager of van een beeldbandapparaat.

Close-up van de beeldmenger van de N.O.S.
Bronkeuzeschakelaars.

Bronkeuzeschakelaars.

Het aantal kanalen van deze beeldschakeltafel is zes. 
Omdat het aantal beschikbare bronnen meestal veel groter is, moet er via de bronkeuze-schakelaars een voor-selectie plaatsvinden. 
Zo hebben de meeste beeldschakel- tafels drie vaste kanalen voor de camera's 1 tot en met 3 en drie kiesbare kanalen met bronkeuzemogelijkheid voor de overige bronnen.

Beeldschakeltafel

Om de beeldbronnen afwisselend en door elkaar te kunnen gebruiken, is een beeldschakeltafel nodig. 
Deze maakt het mogelijk verschillende soorten beeldovergangen te realiseren tussen alle aangesloten beeldbronnen.

Het kunnen zowel harde overgangen zijn, (cuts), of vloeiende via de regelaars (fades). 

Te onderscheiden zijn:
CUT: harde overgang, tijdloos, direct
FADE-IN: van zwart overvloeiend naar vol contrast
fFADE-OUT: van vol contrast overvloeiend naar zwart
CROSS-FADE: vloeiende overgang van twee beelden
SUPER-IMPOSE (SI): beelden door elkaar heen
beeldschakeltafel
Wipe patroon behorende bij de beeldmenger van de N.O.S.
Wipe-patroon behorende bij een oude  beeldmenger van de N.O.S.

'truc-steker' ruitfiguur, behorend bij een cassette met 24 verschillende truc-steekpluggen. Zie ook hieronder

Wipe-patronen of 'blokjes' met koffertje 

Behorende bij de beeldmenger van de N.O.S.

STEEKPLUGGEN:
Het schakel-signaal van de wipes wordt hier bepaald door steekpluggen, waarvan er 10 in daarvoor bestemde voetjes op de tafel gestoken kunnen worden. 
Met de bij elk van deze 10 posities behorende druktoetsen wordt het gewenste figuur gekozen. 
Op elke steekplug is de truc-funktie met een symbool aangegeven. 
In een bij elke schakeltafel behorend koffertje als dit, zijn de overige steekpluggen opgeborgen.

Wipe patronen blokjes koffer behorende bij de beeldmenger van de N.O.S.
Bronkeuzeschakelaars van de beeldmenger van de N.O.S.
truc-beeldfaders van de beeldmenger van de N.O.S.

Twee verticaal geplaatste faders 
maken het mogelijk de deel-beelden onafhankelijk van elkaar in- of uit te faden. 
Zo kan via zwart ook 'bbn' of beide ingangen vervangen worden door een andere bron op de bronkeuze te kiezen. 
Cutten in beeld via de bronkeuze-toetsen is ongewenst wegens het optreden van beeld-storingen (zwarte strepen).

Filmscanner van de N.O.S.. 
Is dit een Bosch of een Ursa scanner?

Destijds werd dit een 'filmoverdrager' genoemd. Waarschijnlijk is dat een letterlijke vertaling uit het duits: filmuebertrager. 
Doordat Bosch veel techniek leverde, en Philips-Telecommunicatie-Industrie ook in Duitsland aanwezig was, is de herkomst van Duitse termen in het televisiejargon van de N.O.S. te verklaren.
Filmscanner van de N.O.S.
lichtstipaftaster.
Lichtstipaftaster.

Op een speciaal beeldbuisje wordt met een lichtstip het televisielijnenpatroon geschreven. 
Voor het oog licht het gehele schermpje fel op. 
In werkelijkheid is het lichtstipje slechts op één plaats tegelijk aanwezig. Dit lichtstipje wordt met een lens door een
'dia' geprojecteerd. 
Achter
de dia zorgt een foto-elektrische cel voor de omzetting in een elektrisch signaal. 
Dit signaal is direct afhankelijk van de dekking van de dia. 
Daar waar de dia transparanter is, zal de lichtstip meer licht op de foto-cel werpen, wat een groter signaal tot gevolg heeft. 
Met toenemende dekking vermindert het licht en wordt het signaal zwakker. Volgens dit principe bestaan er ook filmoverdragers.

Filmscanner van de N.O.S. te Hilversum.
Filmscanner van de N.O.S. te Hilversum.
Diascanner
Fernseh diascanner 
van Michiel van der Smeede. Hij heeft hem weer helemaal werkend gekregen.
 

Fernseh diascanner 
van Michiel van der Smeede. Hij heeft hem weer helemaal werkend gekregen.

Diascanner
Diascanner
 

Fernseh diascanner 
van Michiel van der Smeede. Hij heeft hem weer helemaal werkend gekregen.