"Nu zijn wij gekomen tot de beschrijving van de beroemde en beruchte Koomans ontvanger, 
om de eenvoudige reden, dat verreweg het grootste gedeelte der Hollandsche amateur-ontvangers volgens dit schema is gebouwd.

Beroemd, zeggen wij, omdat er bij goede constructie zulke bijzonder goede resultaten mee te verkrijgen zijn en berucht omdat slechts een zeer klein percentage van degenen, die zich aan de constructie van een dergelijk toestel wagen er in geslaagd zijn, uit dit schema te halen, 
wat er mee te bereiken valt. Berucht ook door de hoogst onaangename neiging van de hoogfrequentlamp tot spontaan genereren.

Bij dit schema is zowel de roosterkring als de plaatkring van de H.F.-lamp afgestemd 
met behulp van veranderbare condensatoren, waardoor altijd de neiging tot spontaan genereren verhoogd wordt.

Een hoofdvereiste is daarom bij ontvangst met een dergelijk toestel met H.F.-versterking
de primaire spoel S. 1 geheel buiten koppeling te houden, dus plat tegen de frontplaat
aan te drukken en de aansluitingen van de draadverbindingen naar de spoelhouders 
zodanig te maken, dat er een tegenwerkende koppeling ontstaat, zodra men de primaire spoel enigszins koppelt met de secondaire spoel.
Door een geringe koppeling van primaire en secondaire spoel kan men de genereerneiging
tegengaan, zonder verlies aan geluidssterkte.

Dit in tegenstelling tot toestellen, waarbij hetzelfde schema gebruikt wordt 
met de primaire spoel geheel verwijderd van de overige spoelen,
het zogenaamde Harris schema, dat alleen reeds door het gemis van dit 
eenvoudige koppelingsmiddel voor het tegengaan van de genereerneiging,
minder goed is te noemen dan de montage met de drie spoelen
in drie spoelhouders naast elkaar.

Indien men nog hogere golflengten wenst te verkrijgen, zou een S. P. schakelaar 
wel aan te bevelen zijn, daar anders de spoelen onnodig groot genomen moeten worden.

Nu is een bezwaar van dit schema, dat men met seriecondensator feitelijk niet alle
K.G.-stations kan ontvangen zonder spoelverwisseling.

Enige stations zouden ontvangen kunnen worden met de spoelen 
S.1. 50, S.2. 75 en S.3. 100, maar S.3. is dan te groot en S.1. te klein
voor een gelijkmatige afstemming van beide condensatoren.

Ook zouden enige stations ontvangen kunnen worden met spoelen
 S.I.-75, S.2.-IOO en S.3.-50, maar S.3. is dan meestal te klein. 
Een gelijkmatige afstemming van beide condensatoren kan vrijwel verkregen worden
met drie gelijke spoelen van 75 windingen.

Op de lange golf kunnen gebruikt worden de spoelen S.l.-200, S.2.-250 en S.3.-75.

Indien de primaire condensator parallel geschakeld was, zouden natuurlijk
kleinere waarden voor de primaire spoel gebruikt moeten worden.
De onderdeelen, welke voor den bouw nodig zijn volgen hier:

-Een ebonieten frontplaat 6 m.M. dik, groot 30 bij 45 cm

-Een veranderbare condensator van 500 cm voor primaire, afstemming, en een 250 cm voor sec. afstemming. (Beide van prima qualiteit met fijnregeling).

-Vier lampweerstanden van 30 Ohm.

-Drie spoelhouders, waarvan twee draaibaar.

-16 lampbusjes, twee aansluitklemmen. 4 telefoonbusies.

-Een L.F.-transformator, geschikt voor eerste trap L.F.-versterking.

-Een L.F.-transformator, geschikt voor tweede trap L.F.-versterking.

-Een roostercondensator van 300 cm (0.0003 m.F.).

-Een luidsprekercondensator van 3000 cm (0.003 m.F.).

-Een telefooncondensator van 1000 cm

-Een lekweerstand van 2 millioen Ohm.

-Verder: Montagedraad, montageboutjes, snoeren voor accu, gebruikelijke gloeistroombron-hoogspanningsbatterij en negatieve roosterspanningsbatterij.

De montage geschiedt op dezelfde wijze als voor de overige toestellen is aangegeven.
De veranderbare condensatoren zijn op 6 cm van de onderzijde aangebracht met een tusschenafstand van 20 cm
Daarboven de vier lampweerstanden op 14 cm van de onderzijde
 met tussenafstanden van 10 cm.

De drie spoelenhouders met de as op 20,5 cm van de onderzijde, 
met de vaste spoelhouder in het midden en draaibare spoelhouders 
3 cm daarvan verwijderd.

De lampbuisjes met de as op 3 cm van de bovenzijde, de roostercondensator zo dicht 
mogelijk tussen het rooster van de detectorlamp en de plaat van de hoogfrequentlamp, 
de lekweerstand dicht bij het rooster van de detectorlamp en de L.F.-transformatoren
tussen de lampen, met zo kort mogelijke roosterverbindingen. 

Antenne en aarde aansluitklemmen aan de ene zijkant op 2 cm van de rand, 
met de telefoonbussen voor drie en vier lampen aan de andere zijkant.

Hiermee is een symmetrische bouw verkregen, zonder het nadeel dat het hoogfrequent
gedeelte en het laagfrequent gedeelte te veel door elkaar lopen.

De aansluitingen voor de negatieve roosterspanningsbatterij, welke in het kastje kan worden ondergebracht, zijn aangegeven, terwijl de aansluitingen voor accu en hoogspanningsbatterij
op de gebruikelijke wijze door middel van snoeren door de achterwand van de kast worden geleid.

Bij dit schema hebben wij voor de eerste keer kennis gemaakt met een toestel, waarbij twee verschillende kringen gelijktijdig op dezelfde golflengte moeten worden afgestemd. 
Wanneer een der beide kringen niet nauwkeurig op de juiste golflengte is afgestemd,
zal men veelal wel stations kunnen horen, doch een maximum geluidssterkte kan dan niet
verkregen worden. 
Bij een goede bouw behoren zowel de primaire als de secondaire kring 
scherp afgestemd te kunnen worden.

Indien bij een dergelijk schema de primaire kring niet scherp af te stemmen is, 
hetgeen nogal eens voorkomt, dan weet men dat de montage niet naar behoren is uitgevoerd.

Wanneer de waarde der spoelen goed gekozen is, kan de primaire spoel steeds geheel buiten koppeling blijven, dus plat tegen de frontplaat aan, terwijl men eventueel voorkomende genereerneigingen kan tegengaan door deze spoelen een weinig met elkaar te koppelen.

Een voordeel van dit schema is, dat men ook met uitgedraaide hoogfrequentlamp kan werken, 
in welk geval men een drielamps inductieven ontvanger verkrijgt, waarbij de primaire en
secondaire spoelen met elkaar gekoppeld moeten worden.

Als altijd geldt ook voor dit schema, dat de terugkoppelspoel steeds zo klein mogelijk
gekozen moet worden, terwijl men bij ontvangst van een plaatselijke zender
de terugkoppelspoel gerust kort kan sluiten.

Een verhoogde selectiviteit is te verkrijgen door toepassing van de speciale aftakspoelen 
van de firma Riddelhof en van Dijk in de plaatskring van de H.F.-lamp.

Als H.F.-lamp voor dit schema verdienen de nieuwe A 430 van Philips
of de Telefunken R.E. 054 bijzondere aanbeveling."

Meer informatie is te vinden op:

http://home.luna.nl/~arjan-muil/radio/koomans.html